Γράφει ο Νίκος Κατσαρός
Ο Διεθνής Κώδικας Τροφίμων και Ποτών.(CODEX ALIMENTARIUS), ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA, Food and Drug Administration) έχουν εκδώσει εγχειρίδια <<Επιτρεπόμενα Υπολείμματα στα Τρόφιμα >> (Manual of Defect Foods) που θέτουν τα όρια σε ξένα σώματα που επιτρέπεται να υπάρχουν σε περισσότερα από 100 είδη τροφίμων.
Ο αντίστοιχος Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA, European Food Safety Authority) έχει εκδώσει ανάλογο κείμενο που αναφέρεται σε ξένα υλικά στα τρόφιμα.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, επιτρέπεται στους σπόρους κακάο να βρεις μέχρι 20mg (χιλιοστά του γραμμαρίου) στο κιλό αποξηραμένες εκκενώσεις ποντικών, μέχρι 60 κεφάλια εντόμων σε μπισκότα με πάστα σύκου, στο σουσάμι μπορεί να βρεις μέχρι 10 αποξηραμένες κενώσεις ποντικού στο κιλό, στη ρίγανη μέχρι 1250 μέρη εντόμων (φτερά,τρίχες,κεφάλια,πόδια κλπ) ανά 10 γραμμάρια ρίγανης στην κανέλα μέχρι 400 κομμάτια εντόμων ανά 50 γραμμάρια και στα βότανα μέχρι 1175 κομμάτια εντόμων ανά 10 γραμμάρια βοτάνου.Αυτά είναι μόνο μερικά από τα επιτρεπόμενα σώματα τα όρια των οποίων καθορίζονται από τους παραπάνω Κανονισμούς.
Ενώ απαγορεύεται η παρουσία ολόκληρων εντόμων και άλλων ζωυφίων σε βότανα και μπαχαρικά ,επιτρέπεται όμως η παρουσία μερών αυτών και των εκκενώσεων τους.
Μάλιστα προσδιορίζεται το διαφορετικό ποσοστό εάν είναι σε συμπιεσμένη μορφή ή τριμμένη. έτσι π.χ. για την ρίγανη εάν είναι συμπιεσμένη το ποσοστό είναι 300 μέρη εντόμων ανά 10 γραμμάρια,ενώ στην τριμμένη ρίγανη το ποσοστό είναι μέχρι 1250.
Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι στην τριμμένη ρίγανη τα μέρη εντόμων γίνονται μικρότερα και συνεπώς αυξάνεται ο αριθμός τους.
Για άλλα τρόφιμα όπως για το στάρι το όριο είναι πιο συγκεκριμένο 9 κομμάτια απορριμάτων ποντικού ανά κιλό σταριού.Για την πάστα σύκου το όριο είναι 13 κεφάλια εντόμων ανά 100 γραμμάρια πάστας σύκων και το ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι που πήγαν τα άλλα μέρη του εντόμου.ή και πώς μόνο τα κεφάλια μπήκαν στην πάστα σύκου.
Όλα τα παραπάνω υπολείμματα επιτρέπονται στα τρόφιμα εντός των αναφερομένων ορίων,διότι δεν προκαλούν βλάβες στην υγεία των καταναλωτών,είναι δηλαδή ασφαλή,σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς για την ασφάλεια των τροφίμων.
Εκείνο που δεν αναφέρουν είναι πόσο συχνά πρέπει να γίνονται οι έλεγχοι αυτοί από κάθε χώρα-μέλος,ούτε ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν όταν τα υπολείμματα υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα όρια.Δεν γνωρίζω εάν κάποιος ελεγκτής ποτέ μέτρησε τα τεμάχια απορριμάτων ποντικού και στο κιλό σταριού βρήκε 11 κομμάτια αντί για 10 που είναι το όριο,και εάν προβληματίστηκε.
Πάντως με βεβαιότητα αναφέρω ότι ποτέ στην χώρα μας δεν αναφέρθηκε ότι τρόφιμο εισαγόμενο ή ντόπιας παραγωγής δεσμεύθηκε επειδή περιείχε πάνω από το επιτρεπόμενο όριο για οιοδήποτε από τα παραπάνω αναφερόμενα υπολείμματα,εκτός εάν περιλαμβάνονται στο γενικό τίτλο ξένα σώματα και μετριέται διαφορετικά.
Σε μια σειρά από τρόφιμα επιτρέπεται μέχρις ενός ποσοστού να είναι με μούχλα ή με σκουλήκια όπως π.χ, στις κονσέρβες ή κατεψυγμένα ροδάκινα επιτρέπεται μούχλα ή σκουλήκια μέχρι 3% .
Επίσης μούχλα χαμηλού επιπέδου επιτρέπεται σε κονσέρβες ντομάτας, ντοματόζουμο, κέτσαπ και σάλτσα ντομάτας χωρίς να επισημαίνετε ότι κάποια είδη μούχλας παράγουν μυκοτοξίνες που είναι επικίνδυνες για την δημόσια υγεία.
Η παρουσία ακάρεων επιτρέπεται μέχρι 75 ακάρεα σε 100 γραμμάρια μανιτάρια κονσέρβας ή αποξηραμένα, μέχρι 60 ακάρεα στα 100 γραμμάρια κατεψυγμένο μπρόκολι και μέχρι 50 ακάρεα σε 100 γραμμάρια σπανάκι κατεψυγμένο ή σε κονσέρβα.
Πάντως εάν βρείτε στα τρόφιμα σας απορρίμματα ποντικών,ή πόδια,φτερά κλπ ζωυφίων ή μούχλα ή σκουλήκια, ή ακάρεα, κλπ μην αναρωτηθείτε εάν έχουν ελεγχθεί, εάν έχουν μετρηθεί και εάν είναι εντός ορίων, πείτε μόνο… καλή όρεξη.
Ο κ. Νίκος Κατσαρός είναι:
Επιστ. Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ
Π.Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Χημικών
