Μόλις 25 χιλιόμετρα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα και σε ελάχιστη απόσταση από το ελληνικό μειονοτικό χωριό της Δερβιτσιάνης βρίσκεται το Λαζαράτι ή Λαζαρατ. Το χωριό που βρέθηκε στο επίκεντρο της επικαιρότητας μετά από την επίθεση της αστυνομίας...
και την καταστροφή της μεγαλύτερης γνωστής χασισοφυτείας της Ευρώπης την Παρασκευή.
και την καταστροφή της μεγαλύτερης γνωστής χασισοφυτείας της Ευρώπης την Παρασκευή.
Εάν ρωτούσες ένα κάτοικο στο Λαζαράτι τι δουλειά κάνει, η πιθανότερη απάντηση που θα έπαιρνες θα ήταν “ανθοπώλης”, η κωδική ονομασία για τον καλλιεργητή κάνναβης. Οι τρεις χιλιάδες κάτοικοι του καθώς και αυτοί που με τα χρόνια προστέθηκαν σε αυτό το κεφαλοχώρι της επαρχίας Αργυρόκαστρου άλλαξαν επαγγελματικό προσανατολισμό και από κτηνοτρόφοι, πελεκητές της πέτρας και γεωργοί μεταμορφώθηκαν σε “ανθοπώλες”.
Μια στροφή που επιβλήθηκε από τους πρώτους που ξεκίνησαν τις καλλιέργειες ώστε να είναι όλοι συνένοχοι και να μην υπάρχουν “καρφιά” στην αστυνομία. Η ενασχόληση με την “ανθοκομική” άφηνε ένα εισόδημα (π.χ. 50.000 σε μία οικογένεια με μικρή φυτεία) που για τα επίπεδα της Αλβανίας σε καθιστούν εύκολα στους εύπορους της χώρας. Όπως αποδεικνύεται και από τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της γείτονος οι κάτοικοι του Λαζαράτ ήταν πρωταθλητές στην κατοχή αυτοκινήτων το 2011 – 67,3% των οικογενειών διέθετε τουλάχιστον ένα – όταν ο εθνικός μέσος ήταν στο 24,8%.
Αυτοκίνητα αρκετά από τα οποία ήταν και πολυτελή αλλά που οι περισσότεροι δεν μπορούσαν να τα χαρούν καθώς η αστυνομία είχε αποκλείσει το χωριό κυρίως τις περιόδους φύτευσης και συγκομιδής της κάνναβης ώστε να μην μεταφέρονται εργάτες για τις γεωργικές εργασίες.
Τα βράδια, όταν έπεφτε το φως, οι “ελεύθεροι πολιορκημένοι” του Λαζαράτ άρχιζαν το δικό τους πάρτι αντιποίνων ή “χαιρετισμών” προς τους αστυνομικούς με συνεχείς πυροβολισμούς που έκαναν τους κατοίκους των γειτονικών χωριών να κλείνονται στα σπίτια τους για να γλυτώσουν από τις σφαίρες που έπεφταν στις αυλές τους. Οταν το 1997 κατέρρευσε το κράτος στην γειτονική χώρα οι αποθήκες των πυρομαχικών του Αργυρόκαστρου άδειασαν και ουσιαστικά μεταφέρθηκαν στο “γαλατικό χωριό”. Καλάζνικοφ, μπαζούκας και ρουκέτες είναι μερικά από τα “παιχνίδια” που μπορεί να βρεις σε κάθε σπίτι, όλα τους έτοιμα για να προασπιστούν τους κόπους μίας χρονιάς. Διαθέτουν και αντιαεροπορικό οπλισμό με το οποίο προσπάθησαν να γαζώσουν ένα ιταλικό ελικόπτερο το 2005 που είχε κληθεί προς βοήθεια από τις αρχές της Αλβανίας.
Φυσικά οι αστυνομικοί ούτε που να πλησιάσουν στο χωριό που είχε γίνει κράτος εν κράτει. Πριν από χρόνια εισέβαλαν στο χωριό για να συλλάβουν έναν μεγαλέμπορο και λίγες ημέρες αργότερα για αντίποινα το αρχηγείο της αστυνομίας στο Αργυρόκαστο τυλίχθηκε στις φλόγες μετά από επιδρομή συμμοριών. Μάλιστα σε συνέντευξη Τύπου που είχε παραχωρήσει τέτοιες ημέρες πριν από δύο χρόνια ο αστυνομικός διευθυντής Αργυρόκαστρου με αφορμή την από αέρος χαρτογράφηση των χασισοφυτειών από τους Ιταλούς καραμπινιέρους παραδέχτηκε ότι όποιες πληροφορίες για το τι γίνεται στο Λαζαράτι τις είχαν από δύο Ολλανδούς που είχαν επισκεφθεί το χωριό και μετά μίλησαν στις εφημερίδες, κοινώς τίποτε παραπάνω από αυτά που ήξεραν όλοι όσοι είχαν διαβάσει τα δημοσιεύματα.
Ας δούμε λοιπόν τι ανέφεραν οι δύο νεαροί Ολλανδοί που με ένα σακίδιο στην πλάτη και με άγνοια κινδύνου όταν άκουσαν για ένα χωριό κυριολεκτικά μέσα στην “φούντα” έτρεξαν να το δουν από κοντά. Ο λόγος για τον 27χρόνο σήμερα Τέο Ρούλοφς και τον συνομήλικο φίλο του Ντάαν Φόνκ που πριν από τρία χρόνια έζησαν το δικό τους έπος στα αλβανικά βουνά.
“Ενα ολόκληρο χωριό καλύπτεται από φυτείες κάνναβης, για να πάνε στο σχολείο, τα παιδιά ανοίγουν δρόμο ανάμεσα από φυτά τριών μέτρων. Είναι απίστευτο!”, είπε ο Τέο στην αλβανική εφημερίδα “Τέμα”, το σχετικό δημοσίευμα της οποίας αναδημοσιεύτηκε από το γαλλικό περιοδικό “Κουριέρ Ιντερνασιονάλ”.
Στην αρχή οι χωρικοί ήταν καχύποπτοι, έβλεπαν τους δύο νεαρούς με μισό μάτι, όμως μόλις έμαθαν πως είναι Ολλανδοί, η καχυποψία μετατράπηκε σε χαμόγελα. Η εθνικότητά τους, τους άνοιξε όλες τις πόρτες και το βίντεο που τράβηξαν στη διάρκεια της επίσκεψής τους είχε μεγάλη επιτυχία στο YouTube. “Μείναμε μόλις δύο ώρες στο χωριό, το οποίο θα ήταν ένα πολύ συνηθισμένο χωριό, αν έλειπαν αυτές οι φυτείες κάνναβης”, ανέφερε ο Τέο. “Ο,τι είναι πράσινο εκεί, είναι κάνναβη… Ο τύπος που μας συνόδευε μιλούσε άψογα αγγλικά. Οι γονείς του είχαν πληρώσει τις σπουδές του στο εξωτερικό χάρη στα χρήματα που κερδίζουν από την κάνναβη. Πέσαμε στην περίοδο της συγκομιδής και η οικογένειά του είχε παρατάξει τεράστια φυτά στην ηλιόλουστη αυλή. Δεν μας επέτρεψαν να τραβήξουμε φωτογραφίες, όμως καπνίσαμε όσο θέλαμε!”, προσθέτει ενθουσιασμένος ο νεαρός. “Πωλούν την κάνναβη στο ένα δέκατο της τιμής στην οποία πωλείται στα ολλανδικά coffee shops και αυτό αρκεί για να ζήσει άνετα μια οικογένεια”, συνεχίζει ο Τέο.
“Οι άνθρωποι ήταν πολύ φιλόξενοι, αν και πάνω στο τραπέζι υπήρχε ένα γεμάτο αυτόματο… Είναι μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση, μικροσκοπική σε σύγκριση με αυτές που υπάρχουν τριγύρω. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η κάνναβη είναι εδώ βασιλιάς”.
Τα βήματα τους ακολούθησε και ο Νέιτ Ρόμπερτ, ο επικεφαλής ενός ταξιδιωτικού blog που μαζί με τους φίλους του κατέστρωσαν ολόκληρο σχέδιο προσποιούμενοι τους “ηλίθιους” τουρίστες που χάθηκαν στον δρόμο “και μιας που βρεθήκαμε εδώ δεν καθόμαστε να τσιμπήσουμε κάτι”. Δεν κατάφεραν να τραβήξουν video όπως οι Ολλανδοί όμως πέτυχαν μετά από αρκετές ρακές που ήπιαν σε ένα κεντρικό εστιατόριο να βρουν τον τρόπο να λάβουν δύο φωτογραφίες από το παράθυρο στις γυναικείες τουαλέτες που δείχνει πόσο “καταπράσινο” χωριό ήταν το Λαζαράτ. Για όση ώρα βρίσκονταν στο εστιατόριο δεν έκρυψαν την ανησυχία τους καθώς τα περίστροφα ήταν παρόντα σε κάθε τραπέζι που φιλοξενούσε παρέα ντόπιων.
Μάλιστα πριν το εγχείρημα λήψης φωτογραφιών απο τις τουαλέτες, “αθώα” ρώτησαν τον μαγαζάτορα αν θα ήταν πρόβλημα να τραβήξουν μερικές αναμνηστικές φωτογραφίες του χωριού, για να εισπράξουν ως απάντηση: “Θα σας συμβούλευα να μην τραβήξετε κάποια φωτογραφία ούτε εδώ ούτε σε οποιοδήποτε άλλο σημείο στο Λαζαράτ. Αυτοί εδώ οι άνθρωποι (σ.σ. οι κουμποροφόροι) θα ενοχληθούν πάρα μα πάρα πολύ. Δεν θέλουν οι φωτογραφίες να καταλήξουν στο διαδίκτυο. Εάν κάνετε κάποια φωτογράφιση, τα πάντα μπορεί να αλλάξουν, η κατάσταση να γίνει δύσκολη μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Οι κύριοι μπορεί να αγριέψουν και τα πάντα μπορεί να συμβούν”...
