(από την Καθημερινή της Κυριακής)
«Πράξη αυτοκτονίας» χαρακτήρισε την Πέμπτη ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), κ. Δημήτρης Ασημακόπουλος, την αύξηση του ΦΠΑ σε 13% από 23% στον κλάδο εστίασης, σε επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομικών κ. Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο παραλήπτης της επιστολής μια ημέρα πριν, την Τετάρτη, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό χαρακτήρισε το επίμαχο μέτρο «αναγκαίο προσωρινά, αλλά ούτε δίκαιο ούτε λογικό».
Πιθανότατα, η φράση αυτή του κ. Βενιζέλου ειπώθηκε προκειμένου να αμβλύνει τις αντιδράσεις που προκαλεί το συγκεκριμένο μέτρο, ειδικά αφού άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο επανεξέτασής του, χρησιμοποιώντας τη λέξη «προσωρινά». Βεβαίως, κάποιοι καχύποπτοι θα σκεφθούν ότι «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού»....
Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι η νέα αυτή φορολογική επιβάρυνση αναμένεται να έχει αρνητικές συνέπειες που μόνο προσωρινού χαρακτήρα δεν θα είναι, καθώς έρχεται σε μια αγορά που ήδη δοκιμάζεται -όπως και άλλες, βεβαίως-από την κρίση. Με τη ρύθμιση που θα ισχύσει από την 1η Σεπτεμβρίου θα επιβαρύνονται όχι μόνο οι υπηρεσίες στα εστιατόρια, αλλά και το πρωινό και η ημιδιατροφή που παρέχονται στα ξενοδοχεία. Η επίδραση της αύξησης του ΦΠΑ στην εστίαση για το τουριστικό πακέτο θα ανέλθει στα ξενοδοχεία all inclusive (με όλες τις παροχές) από 9,30% σε 11,80%.
Η καθοδική πορεία της συγκεκριμένης αγοράς έχει ξεκινήσει από το 2009, όταν σύμφωνα με σχετική έρευνα της Icap παρουσίασε μείωση 13% σε σχέση με το 2008, ύστερα από μια τετραετία (2005-2008) όπου σημείωνε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 16%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των παραγόντων της αγοράς το 2010, ο κλάδος της εστίασης σημείωσε πτώση 20% σε σχέση με το 2009, ενώ υπολογίζεται επιπλέον μείωση 20% στο α΄ εξάμηνο του 2011. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα καταναλωτικής εμπιστοσύνης της Nielsen (αφορά το δεύτερο τρίμηνο του 2011), το 80% των καταναλωτών στην Ελλάδα αναφέρει τη διασκέδαση εκτός σπιτιού ως το πρώτο έξοδο που έχουν περικόψει προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές δυσκολίες. Τέταρτο κατά σειράν έξοδο που έχουν περικόψει, συγκεντρώνοντας ποσοστά 68%, είναι η αγορά έτοιμου φαγητού.
Το παραπάνω επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία σχετικής έρευνας της Prisma Options, σύμφωνα με τα οποία, ενώ το 2008 οι Ελληνες ξόδεψαν για φαγητό και καφέ εκτός σπιτιού 2,23 εκατ. ευρώ, δύο χρόνια μετά η σχετική δαπάνη υποχώρησε στα 2,1 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, οι τάσεις αυτές αποκτούν μόνιμα χαρακτηριστικά, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία, με δεδομένες τις εξελίξεις στο μέτωπο του ΦΠΑ. Στην ίδια έρευνα και ειδικότερα στην ερώτηση «όταν βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες, ποιο από τα παρακάτω θα συνεχίσετε να κάνετε», οι καταναλωτές σε ποσοστό σχεδόν 50% απαντούν ότι θα περικόψουν τις δαπάνες για αγορά έτοιμου φαγητού και σε ποσοστό άνω του 35%, ότι θα περιορίσουν τη διασκέδαση εκτός οικίας. Ηδη, ενώ στα τέλη του 2010 ένας στους τέσσερις διέθετε το εισόδημα που του περίσσευε για τη διασκέδαση εκτός σπιτιού, τώρα πλέον η αναλογία είναι ένας στους πέντε.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η αύξηση του ΦΠΑ στον τουριστικό κλάδο, καθώς με τη ρύθμιση που θα ισχύσει από την 1η Σεπτεμβρίου θα επιβαρύνονται όχι μόνο οι υπηρεσίες στα εστιατόρια, αλλά και το πρωινό και η ημιδιατροφή που παρέχονται στα ξενοδοχεία. Ειδικότερα, η επίδραση της αύξησης του ΦΠΑ στην εστίαση για το τουριστικό πακέτο θα ανέλθει στα ξενοδοχεία all inclusive από 9,30% σε 11,80%, στα ξενοδοχεία με ημιδιατροφή από 7,80% σε 9,80% και στα ξενοδοχεία με πρωινό από 7,80% σήμερα σε 9,10%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι χώρες που προχώρησαν σε αύξηση του ΦΠΑ στον χώρο εστίασης, διατήρησαν τους μειωμένους συντελεστές στη διατροφή που παρέχεται στα ξενοδοχεία στο πλαίσιο τουριστικών πακέτων. «Η αύξηση του ΦΠΑ στην εστίαση συνεπάγεται αύξηση κατά 2% του τουριστικού πακέτου και άρα μείωση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουρισμού, προκαλώντας περαιτέρω υποβάθμιση των τουριστικών προοπτικών της Ελλάδας», υποστηρίζει το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΞΕΕ). Εκτός, βεβαίως, από τις επιπτώσεις στον τουρισμό, οδυνηρές αναμένεται να είναι οι συνέπειες για καταναλωτές, εργαζόμενους και επιχειρήσεις.
Οι τιμές θα αυξηθούν, ειδικά καθώς οι επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, δεν προτίθενται να απορροφήσουν μέρος της αύξησης, οδηγώντας σε αύξηση του πληθωρισμού. Η αύξηση των τιμών αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω μείωση της ζήτησης, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων και την απασχόληση εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων. Ο κλάδος της εστίασης αριθμεί περί τα 121.500 καταστήματα, στα οποία απασχολούνται 600.000 εργαζόμενοι.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) 120.000 θέσεις εργασίας βρίσκονται «στον αέρα», ενώ με αφανισμό απειλούνται όχι μόνο μεμονωμένοι επιχειρηματίες αλλά ακόμη και οργανωμένες επώνυμες αλυσίδες, οι οποίες αποτελούν το 25% του συνόλου. Εάν επιβεβαιωθούν τα παραπάνω τότε πράγματι η αύξηση του ΦΠΑ ίσως να αποτελεί «πράξη αυτοκτονίας».
Ωστόσο, η ανησυχία, εύλογη βεβαίως, από την πλευρά των επιχειρηματιών ήρθε λίγο καθυστερημένα. Κι αυτό διότι όλα τα προηγούμενα χρόνια -υπό την ανοχή ή την αδυναμία του κράτουςο συγκεκριμένος κλάδος χαρακτηρίζεται από έντονη φοροδιαφυγή, φαινόμενο που, σύμφωνα με τους ίδιους τους επιχειρηματίες του κλάδου, αναμένεται να ενταθεί το επόμενο διάστημα, καθώς όπως υποστηρίζουν, πολλοί θα καταφύγουν σε αυτή για να επιβιώσουν. Στην περίπτωση αυτή, όμως, πλέον θα μιλάμε όχι για «αυτοκτονία», αλλά για «έγκλημα».
.jpg)
