Ο Τύπος, η τηλεόραση και η διαδικτυακή ενημέρωση πέρασαν και περνούν μια βαθιά πολυδιάστατη δομική κρίση, αξιοπιστίας και ήθους, οικονομικής επιβίωσης, επαγγελματικής επάρκειας και ατομικής αξιοπρέπειας των εργαζόμενων στον ευρύτερο κλάδο της Ενημέρωσης και των Μίντια.
Τα λάθη που έγιναν επί δεκαετίες, κυρίως λόγω ενός τυφλού κομματισμού και της συνεπακόλουθης ευνοιοκρατίας, αποδείχθηκαν αυτοκτονικά.
Μετά τις τελευταίες εκλογές στον ΕΔΟΕΑΠ (Ενιαίος Δημοσιογραφικός Οργανισμός Επικούρησης και Περίθαλψης), διαφαίνεται ότι δημιουργήθηκαν πλέον οι αναγκαίες συνθήκες για την αποφυγή της επανάληψης αυτών των μοιραίων λαθών, μέσα από την συγκρότηση ενός Ενιαίου Συνδικάτου στην Ενημέρωση και τα Media.
Μια κρίση ξεπερνιέται όχι όταν αποκαθίσταται κάποια κανονικότητα, αλλά κυρίως όταν οι λόγοι που την προκάλεσαν έχουν συνειδητοποιηθεί, έχουν αποκωδικοποιηθεί και έχουν αποτελέσει αφορμή για μια ποιοτική αλλαγή. Που όχι μόνο θα εξοβελίσει οριστικά την διολίσθηση ξανά στην κρίση, αλλά θα επιτρέψει ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός, ούτως ώστε να κερδηθεί ένα μέρος των απωλειών της κρίσης.
Δυστυχώς, η ευμάρεια που επικράτησε στον χώρο της ενημέρωσης ήδη από την δεκαετία του ’80 δεν επέτρεψε να συνειδητοποιηθούν οι αλλεπάλληλες αλλαγές τεχνολογίας, ούτε οι δραματικές αλλαγές που αυτές επέφεραν στις εργασιακές σχέσεις, στον σεχταρισμό των εργαζομένων, στις εσωτερικές ανισότητες και εύνοιες. Επικράτησε η κομματική τυφλότητα, οι κομματικές εύνοιες, οι προσλήψεις λούμπεν προλεταριάτου και η εμπορευματοποίηση των πάντων. Το όνομα του δημοσιογράφου δεν ήταν πια εγγύηση εγκυρότητας, αλλά μπράντα εμπορική.
Μερικοί πλούτισαν με offshore και κότερα, άλλοι έγιναν star, άλλοι βουλευτές και άλλοι επιχειρηματίες ή κοσμικές γλάστρες και μεσάζοντες στα πάρτι της γκλαμουριάς και στα κότερα της διαπλοκής. Οι «εκδότες»-καναλάρχες δανείζονταν χωρίς εξασφαλίσεις αφειδώς και έπαιρναν χρυσά τούβλα κρατικής διαφήμισης και «εργασιών».
Το αίτημα για τη σύμπηξη ενός τριτοβάθμιου συνδικαλιστικού οργάνου των εργαζόμενων όλων των ειδικοτήτων και κατηγοριών της Ενημέρωσης και των Media γενικά είναι παλιό, από την εποχή των Δημοσιογραφικών Συνεδρίων της Σαμοθράκης ή των Συνεδρίων της ΠΟΕΣΥ. Με το αγγελιόσημο απλήρωτο από τους μεγαλοεκδότες και τους καναλάρχες, στην κρίση, ο ΕΔΟΕΑΠ άρχισε να ψυχορραγεί.
Νέα δεδομένα, νέες συνθήκες
Με την κατάργηση του αγγελιόσημου και με τους αγώνες της έσχατης στιγμής, ο ΕΔΟΕΑΠ παρέμεινε ζωντανός και δικός μας. Με την ασφαλιστική ενοποίηση, οι άμεσα ασφαλισμένοι του ΕΔΟΕΑΠ από 10.500 (τα μέλη των 4 Ενώσεων – ΕΣΗΕΑ, ΕΣΗΕΜΘ, ΕΠΗΕΑ,ΕΠΗΕΘ) έγιναν 17.400 αφού προστέθηκαν τα ενεργά μέλη (και όχι οι συνταξιούχοι) των Ενώσεων του περιοδικού Tύπου, των τυπογράφων, των τεχνικών ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, αλλά και άλλοι απασχολούμενοι στη ενημέρωση που δεν ανήκουν σε Ενώσεις, όπως εργαζόμενοι στην ΕΡΤ ή σε sites.
Οι 17.500 λοιπόν, συν τους 800 περίπου που ανήκουν στις Ενώσεις της επαρχίας (ΕΣΗΕΘΣτΕ και ΕΣΗΕΠΗΝ) μπορούν να αποτελέσουν την «πρώτη ύλη» για τη δημιουργία τριτοβάθμιου σωματείου. Το αίτημα για ενοποίηση των πρωτοβάθμιων δημοσιογραφικών ενώσεων, ειδικά μετά την άρση των επαγγελματικών δικαιωμάτων που απέρρεαν από τη συμμετοχή στις δημοσιογραφικές ενώσεις (άρθρο 33 ν. 4441/2016 ΦΕΚ 227 Α’) είναι πιο ώριμο από ποτέ.
Aυτό αφορά ιδιαίτερα την ΕΣΠΗΤ και την ΕΣΗΕΑ, που έχουν εργαζόμενους στα ίδια εκδοτικά συγκροτήματα, στα ίδια γραφεία. Σημειωτέον ότι η ΕΣΠΗΤ, από το 2002 άλλαξε το καταστατικό της και εγγράφει μέλη και εργαζόμενους σε διαδικτυακά μέσα. Eίναι το μοναδικό σωματείο, το οποίο πέτυχε την επέκταση της Συλλογικής Σύμβασής του το 2012 και στα ιντερνετικά ΜΜΕ, με δικαστική απόφαση. Mόνη της, όμως, δεν είχε ποτέ την ισχύ να επιβάλλει αυτά που κέρδισε σε δικαστικές αίθουσες και σε θεσμικό επίπεδο.
Είναι λοιπόν ώριμες οι συνθήκες για να γυρίσουμε σελίδα στα ΜΜΕ: ένας Κλάδος, ένα Ταμείο, ένα Συνδικάτο, με μία Ενιαία Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, με ενιαίες εισφορές και παροχές στο ασφαλιστικό και με ένα πόρο για την διασφάλιση της πολυφωνίας και την στήριξη της δημοκρατίας.
* το κείμενο του Mάκη Ανδρονόπουλου είναι από το slpress.gr
.jpg)
