Συζήτηση με έναν κορυφαίο Έλληνα τουρκολόγο...
Το 1997 ο Ταγίπ Ερντογάν είχε καταδικαστεί σε δέκα μήνες φυλάκιση, το κόμμα του είχε τεθεί εκτός νόμου και του είχαν αφαιρεθεί τα πολιτικά του δικαιώματα επειδή διάβασε σε μια ομιλία του ένα μουσουλμανικό ποίημα που θεωρήθηκε ότι προάγει τον θρησκευτικό φανατισμό.
Από τότε άλλαξαν πολλά. Η νέα Τουρκία κυβερνιέται από ένα «ερντογανικό» μονοπρόσωπο σύστημα, η φυσιογνωμία της χώρας έχει μεταλλαχθεί πλήρως, ενώ το νέο στρατηγικό αφήγημα που διαμορφώνεται χαρακτηρίζεται ως οθωμανικής προέλευσης.
Πολιτικός αυταρχισμός, ισλαμικός συντηρητισμός, κοινωνική αναταραχή, διώξεις, φυλακίσεις, αντιδυτικός λόγος και μια εξωτερική πολιτική με πολλαπλά μέτωπα ανοιχτά, που διακρίνεται λιγότερο από σταθερότητα και περισσότερο από αβεβαιότητα είναι μερικά από τα στοιχεία που συνιστούν τη νέα ταυτότητα της γειτονικής χώρας.
Παράλληλα, σε ένα μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, η στάση της Τουρκίας δημιουργεί έντονες ανησυχίες, αφού όλοι διαπιστώνουν πως εξελίσσεται σε έναν ολοένα και πιο αστάθμητο παράγοντα στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Την ίδια στιγμή, 150.000 δικαστικοί, στρατιωτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι και εκπαιδευτικοί έχουν χάσει τη δουλειά τους, 50.000 άτομα έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί, ενώ δεκάδες εφημερίδες και σταθμοί έχουν κλείσει.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η διαρκής κλιμάκωση της έντασης, η επιθετική συμπεριφορά, είτε σε επίπεδο ρητορικής είτε σε επίπεδο πράξεων, καθώς και η δημιουργία «εχθρών» για την ενίσχυση του αισθήματος εθνικής ενότητας εν όψει των εκλογών του 2019.
Επομένως, πρόκειται για δεδομένα που έχουν συμβάλει στην πλήρη μετάλλαξη του Ταγίπ Ερντογάν, και από το σύγχρονο μοντέλο ισλαμικού κράτους που ευαγγελιζόταν διαγράφει πλέον μια πορεία απομόνωσης, συγκέντρωσης των εξουσιών και «σουλτανοποίησης» της δημόσιας ζωής.
Ο Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, διδάσκει σε μεταπτυχιακά προγράμματα καθώς και στη Σχολή Διοίκησης Επιτελών Πολεμικού Ναυτικού και στη Σχολή Εθνικής Άμυνας.
Στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν» ο κ. Φίλης αναλύει και εξηγεί τις αιτίες του μετασχηματισμού της Τουρκίας και θέτει τα κρίσιμα ζητήματα της επόμενης μέρας.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλά για τους κινδύνους, τις συνέπειες, τον μεγαλοϊδεατισμό της Άγκυρας, τους δύο φυλακισμένους Έλληνες στρατιωτικούς αλλά και τις βαθύτερες επιθυμίες του Ταγίπ Ερντογάν.
Αναμφισβήτητα, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι πρόκειται για μια κατάσταση που θυμίζει τον τίτλο του βιβλίου της Ετζέ Τεμελκουράν «Τουρκία - Παραφροσύνη και Μελαγχολία».
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο του Γιάννη Πανταζοπουλου, ΕΔΩ...
Το 1997 ο Ταγίπ Ερντογάν είχε καταδικαστεί σε δέκα μήνες φυλάκιση, το κόμμα του είχε τεθεί εκτός νόμου και του είχαν αφαιρεθεί τα πολιτικά του δικαιώματα επειδή διάβασε σε μια ομιλία του ένα μουσουλμανικό ποίημα που θεωρήθηκε ότι προάγει τον θρησκευτικό φανατισμό.
Από τότε άλλαξαν πολλά. Η νέα Τουρκία κυβερνιέται από ένα «ερντογανικό» μονοπρόσωπο σύστημα, η φυσιογνωμία της χώρας έχει μεταλλαχθεί πλήρως, ενώ το νέο στρατηγικό αφήγημα που διαμορφώνεται χαρακτηρίζεται ως οθωμανικής προέλευσης.
Πολιτικός αυταρχισμός, ισλαμικός συντηρητισμός, κοινωνική αναταραχή, διώξεις, φυλακίσεις, αντιδυτικός λόγος και μια εξωτερική πολιτική με πολλαπλά μέτωπα ανοιχτά, που διακρίνεται λιγότερο από σταθερότητα και περισσότερο από αβεβαιότητα είναι μερικά από τα στοιχεία που συνιστούν τη νέα ταυτότητα της γειτονικής χώρας.
Παράλληλα, σε ένα μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, η στάση της Τουρκίας δημιουργεί έντονες ανησυχίες, αφού όλοι διαπιστώνουν πως εξελίσσεται σε έναν ολοένα και πιο αστάθμητο παράγοντα στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Την ίδια στιγμή, 150.000 δικαστικοί, στρατιωτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι και εκπαιδευτικοί έχουν χάσει τη δουλειά τους, 50.000 άτομα έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί, ενώ δεκάδες εφημερίδες και σταθμοί έχουν κλείσει.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η διαρκής κλιμάκωση της έντασης, η επιθετική συμπεριφορά, είτε σε επίπεδο ρητορικής είτε σε επίπεδο πράξεων, καθώς και η δημιουργία «εχθρών» για την ενίσχυση του αισθήματος εθνικής ενότητας εν όψει των εκλογών του 2019.
Επομένως, πρόκειται για δεδομένα που έχουν συμβάλει στην πλήρη μετάλλαξη του Ταγίπ Ερντογάν, και από το σύγχρονο μοντέλο ισλαμικού κράτους που ευαγγελιζόταν διαγράφει πλέον μια πορεία απομόνωσης, συγκέντρωσης των εξουσιών και «σουλτανοποίησης» της δημόσιας ζωής.
Ο Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, διδάσκει σε μεταπτυχιακά προγράμματα καθώς και στη Σχολή Διοίκησης Επιτελών Πολεμικού Ναυτικού και στη Σχολή Εθνικής Άμυνας.
Στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν» ο κ. Φίλης αναλύει και εξηγεί τις αιτίες του μετασχηματισμού της Τουρκίας και θέτει τα κρίσιμα ζητήματα της επόμενης μέρας.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλά για τους κινδύνους, τις συνέπειες, τον μεγαλοϊδεατισμό της Άγκυρας, τους δύο φυλακισμένους Έλληνες στρατιωτικούς αλλά και τις βαθύτερες επιθυμίες του Ταγίπ Ερντογάν.
Αναμφισβήτητα, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι πρόκειται για μια κατάσταση που θυμίζει τον τίτλο του βιβλίου της Ετζέ Τεμελκουράν «Τουρκία - Παραφροσύνη και Μελαγχολία».
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο του Γιάννη Πανταζοπουλου, ΕΔΩ...