Ήταν το Νο 1 στο ζεύγος των Mirage που απογειώνονταν από την Τανάγρα, σχεδόν κάθε πρωί, για περιπολίες στο Αιγαίο ή -το συνηθέστερο- για αναχαιτίσεις Τούρκων εισβολέων.
Το 1996, η Τουρκία είχε αυξήσει τις προκλήσεις, ακριβώς όπως κάνει και σήμερα, Πύκνωσε τις παραβιάσεις της στο Αιγαίο, αφού ο Μεσούτ Γιλμάζ, τότε πρωθυπουργός της χώρας, πίεζε για απευθείας συνομιλίες με την Αθήνα, ώστε να λυθούν “πακέτο” τα Ελληνοτουρκικά.
Η Τουρκία -κι αυτό το γνωρίζουν καλύτερα απ’ οποιονδήποτε οι πιλότοι των Ελληνικών μαχητικών- πάντοτε χρησιμοποιεί την αεροπορική της ισχύ, για να ασκήσει εξωτερική πολιτική.
Όταν στην μονάδα σήμανε το “scramble”, το μόνο που ένοιαζε τον Σμηναγό ήταν ότι έπρεπε να απογειωθεί μέσα σε πέντε λεπτά, να βρεθεί στα 12.000 πόδια μαζί με το Νο 2 του σμήνους του και να πάρει στον αέρα εντολές.
Την ώρα που απογειωνόταν, φορτωμένος με δύο πυραύλους Magic, αέρος-αέρος (“πουλάκια” τούς λένε οι πιλότοι), ήξερε ότι μάλλον αυτή θα ήταν η τελευταία του τέτοια αποστολή.
Σε λίγες μέρες θα εγκατέλειπε την Τανάγρα και τα Mirage και θα “ανηφόριζε” προς την Αγχίαλο, για να αναλάβει εκπαιδευτής στην σχολή Top Gun της Πολεμικής Αεροπορίας, στην Σχολή όπου οι νέοι Ίκαροι εκπαιδεύονται στις αναχαιτίσεις…
Το τι πραγματικά όμως έγινε τον Οκτώβριο του 1996 και πως το τουρκικό F-16 κατέληξε στη θάλασσα, -σε ένα συμβάν που η Ελλάδα δεν έχει παραδεχθεί σε επίσημο επίπεδο- παραθέτουμε ευθύς αμέσως:
Η 8η Οκτωβρίου 1996, ήταν μια ηλιόλουστη μέρα στο Αιγαίο, όταν ένα σχηματισμός τουρκικών μαχητικών F-16C/D από την 192 Filo του Μπαλίκεσιρ σηκώθηκε και πήρε την συνήθη κατεύθυνση προς τα δυτικά.
Στα readiness της Τανάγρας ήχησε ο συναγερμός και ελάχιστα λεπτά αργότερα δύο Mirage 2000EGM βρέθηκαν στον αέρα. Οι ημέρες ήταν «ύποπτες» καθώς η ελληνική κυβέρνηση μόλις είχε αναλάβει την εξουσία (κάτι ανάλογο με ότι είχε γίνει στα Ίμια μόλις 9 μήνες πριν) μετά την νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου και τα νεύρα στις Μοίρες ήταν τεντωμένα. Ειδικά στις Μοίρες των Mirage που θρηνούσαν ήδη από το 1992 τον Νικόλαο Σιαλμά.
Στο χειριστήριο του ενός Mirage 2000ΕGM βρισκόταν ο – τότε – υποσμηναγός Α.Γ νούμερο «2» στο ζευγάρι του. Η συνάντηση των Mirage 2000 με τα τουρκικά F-16 έγινε δυτικά της Χίου μεταξύ των 6 και 10 ν.μ. Αμέσως ζητήθηκε από τα τουρκικά μαχητικά να αποχωρήσουν από την περιοχή και να επιστρέψουν στον διεθνή εναέριο χώρο, αλλά εκείνα επέμειναν και ξεκίνησε η εμπλοκή δυτικά της Χίου.
Στα χειριστήρια του διθέσιου F-16D βρισκόταν ο Οσμάν Τσιλεκλί επίσης υποσμηναγός με εκπαιδευτή τον σμηναγό Ναίλ Ερντογάν. Η εμπλοκή ήταν σκληρή και οι Τούρκοι επιχείρησαν να τραβήξουν σε χαμηλό ύψος τα ελληνικά Mirage 2000, όπου τα F-16 υπερτερούν σε απόδοση.
Ο υποσμηναγός της ΠΑ απασφάλισε, όπως ήταν η πάγια διαδικασία σε όλη την δεκαετία του ’90 αλλά και του 2000, όταν φαινόταν ότι οι Τούρκοι εισβολείς θα επέμεναν να πάρουν την «ουρά» των ελληνικών μαχητικών.
Και τότε έγινε: Σε μία παρατεταμένη στροφή κι ενώ το ελληνικό μαχητικό είχε πάρει την ουρά του τουρκικού F-16, ένα από τα βλήματα μικρής ακτίνας δράσης R-550 Magic II, έφυγε από το ελληνικό μαχητικό.
Μετά από πτήση ελάχιστων δευτερολέπτων κι ενώ μέσα στα χειριστήρια του διθέσιου μαχητικού ηχούσαν σα τρελό το RWR της Loral που έδειχνε ότι εναντίον τους είχε εκτοξευθεί βλήμα αέρος-αέρος, καρφώθηκε στην ουρά του F-16.
Το F-16D έγινε μια πύρινη μπάλα από την μέση και πίσω. Ο Οσμάν Τσιλεκλί, κατάφερε να εκτιναχθεί όταν το αεροσκάφος του δέχθηκε την γιγάντια «κλωτσιά» και άρχισε να πέφτει σε περιδίνηση. Ο σμηναγός Ναίλ Ερντογάν δεν τα κατάφερε και πλήρωσε τις φιλοδοξίες της Άγκυρας στο Αιγαίο.
Η ελληνική νίκη ολοκληρώθηκε με την περισυλλογή του Οσμάν Τσιλεκλί από ελληνικό ελικόπτερο έρευνας-διάσωσης και την νοσηλεία του σε νοσοκομείο της Χίου.
Τώρα ο πρωθυπουργός της Τουρκίας έδωσε εντολή για εύρεση του καταρριφθέντος F-16D και του πιλότου του, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί.
Το κυνηγητό
Σε φουλ εμπλοκή, οι ταχύτητες είναι από μόνες τους αιτία λιποθυμίας για τον αμύητο. Όπως και τα χρώματα και οι εναλλαγές των τοπίων. Κάτι σαν ηλεκτρονικό παιχνίδι, μόνο που εδώ το game over δεν σημαίνει ότι θα ξαναπαίξεις αν έχεις ψιλά. Ο Σμηναγός είχε στην οθόνη του ζεύγος F-16 (ένα -C και ένα διθέσιο -D) που είχε απογειωθεί από την αεροπορική βάση Παλαιοκάστρου (Balikesir) και είχε εισέλθει στο FIR Αθηνών μαζί με τετράδα F-4Ε, τα οποία σε μία ακόμα “εκπαιδευτική πτήση” θα εκτελούσαν εικονική αποστολή καταστολής εχθρικής αεράμυνας (SEAD) εναντίον στόχων στην Σκύρο.
Με την είσοδο του τουρκικού σχηματισμού στο FIR Αθηνών, το ζεύγος Μirage 2000ΕGM της 331 Μοίρας που εκτελούσε καθήκοντα επιφυλακής έλαβε εντολή από το ΕΚΑΕ για ταχύτατη απογείωση
Ο τουρκικός σχηματισμός αντέδρασε στις διαδικασίες αναγνώρισης από τα Ελληνικά Mirage 2000EGM με τα τέσσερα τουρκικά F-4E να αποχωρούν καθώς ξεκινούσε η εμπλοκή των δύο F-16 της συνοδείας.
Τα τουρκικά μαχητικά (F-16D Block40 με κυβερνήτη τον Υποσμηναγό Nail Erdoğan και συγκυβερνήτη τον Αντισμήναρχο Osman Çiçekli και F-16C Block 40 με κυβερνήτη τον Σμηναγό Μustafa Akman) αρνούνται να αποχωρήσουν από τον ΕΕΧ και αντιδρούν σπασμωδικά επιδεικνύοντας ιδιαίτερη επιθετικότητα σε σημείο επικίνδυνο, μάλιστα απεμπλέκονται 3 και περισσότερες φορές μόνο και μόνο για να ξαναμπούν στο “merge” με τα Ελληνικά αεροσκάφη.
Η σκληρή αερομαχία λαμβάνει τέλος με την συντριβή του τουρκικού διθέσιου F-16D (s/n 91-0023) στην θάλασσα, 9 μίλια από της ακτές της Χίου και την προσγείωση του Mirage 2000EGM με κυβερνήτη τον έμπειρο Υποσμηναγό Α.Γ στην αεροπορική βάση Τανάγρας, με ένα πύραυλο R.550 Magic II λιγότερο…!
Αντισμήναρχος Osman Çiçekli
O συγκυβερνήτης Αντισμήναρχος Osman Çiçekli πρόλαβε να εγκαταλείψει επιτυχώς, διασώζεται από ελικόπτερο AB-205 της 358 ΜΕΔ και μεταφέρεται σε νοσοκομείο της Χίου σε κατάσταση σοκ.
Πρωτοσέλιδο της Mιλιέτ.
Οι έρευνες για τον εντοπισμό του κυβερνήτη Υποσμηναγού Nail Erdoğan απέβησαν άκαρπες…
Ένας Magic λιγότερος…
Η προσγείωση ενός Mirage στην Τανάγρα, με έναν Magic λιγότερο, σε μια απλή αποστολή αναγνώρισης-αναχαίτισης, σημαίνει “κόκκινο” συναγερμό, πριν ακόμα οι τροχοί του μαχητικού ακουμπήσουν στο έδαφος. Όταν επέστρεψε και προσγειώθηκε, από το δεξί φτερό του έλειπε ένας πύραυλος.
Την ίδια ώρα, στο γραφείο του αρχηγού ΓΕΑ στον τέταρτο όροφο του υπουργείου Αμύνης, ο Αρχηγός ετοιμαζόταν να πάει σε μια κοινωνική εκδήλωση.
Από το σύστημα ενδοεπικοινωνίας που τον συνδέει με όλες τις μάχιμες μονάδες, ακούστηκε μέσα από τα “στατικά” παράσιτα: “Κύριε αρχηγέ, λαμβάνω την τιμή να αναφέρω ότι ο Σμηναγός προσγειώθηκε και του λείπει ένα “πουλάκι”.
Ήταν ο διοικητής της Τανάγρας, με πρόδηλη την αγωνία στην φωνή του.
Σχεδόν ταυτόχρονα, ο αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας στην Λάρισα ανακοίνωνε στον αρχηγό ΓΕΑ την πτώση ενός τουρκικού F16, ενάμισι ναυτικό μίλι νοτιοανατολικά της Χίου.
Ατύχημα…
Μόλις ο Magic έφτασε στους κινητήρες του τουρκικού αεροσκάφους, οι δύο πιλότοι ένιωσαν το τράνταγμα. Στα δευτερόλεπτα πριν το σκάφος πιάσει φωτιά, ο εκπαιδευτής πρόλαβε να τραβήξει τον μοχλό εκτόξευσης του καθίσματός του, όχι όμως και ο εκπαιδευόμενος. Το συμβάν δηλώθηκε ως ατύχημα και από την Ελλάδα, αλλά και από την Τουρκία
Η μοναδική περίπτωση απόλυτης εξακρίβωσης των αιτιών πτώσης είναι να εξεταστούν τα συντρίμμια του αεροσκάφους. Το συγκεκριμένο, όμως, είχε καρφωθεί, μαζί με τον Τούρκο επισμηναγό, σε πολύ μεγάλο βάθος.
Η τουρκική εφημερίδα “Σαμπάχ” άφηνε υπόνοιες ότι δεν ήταν ατύχημα!
Μια Καναδική εταιρεία προθυμοποιήθηκε να ανελκύσει το αεροσκάφος αλλά τελικά, η ανέλκυση δεν έγινε. Από όλες τις πλευρές ο φάκελος έκλεισε με την ένδειξη: «ατύχημα».
Μπορεί και να ήταν ίδια περίπτωση ατυχήματος με την συντριβή του Mirage F-1 του Νίκου Σαλμά, κοντά στον Άγιο Ευστράτιο; Και τότε ο αντίστοιχος φάκελος έκλεισε με την ίδια ένδειξη. Δύο μέρες μετά, ο Τούρκος πιλότος που επέζησε, ευχαρίστησε από τηλεοράσεως τους κατοίκους του νησιού που τον έσωσαν και τον περιέθαλψαν. Ένα Ελληνικό C-130 τον μετέφερε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Σμύρνης.
Το περιστατικό, όπως και δεκάδες άλλα λιγότερα γνωστά μέχρι και άγνωστα τελείως από το κοινό, δείχνουν ότι όχι μόνο είναι πολύ πιθανό να ξαναγίνει τέτοιο συμβάν, αλλά το πότε θα γίνει.
