Του Λευτέρη Κρέτσου
Ας αναφέρουμε μόνο τα «Κι ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι», με πρωταγωνιστή τον Γκάρι Όλντμαν και το «Μόναχο» του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Το αποτέλεσμα ήταν να προσελκύσει το 2016, 200 εκατ. δολάρια σε οπτικοακουστικές παραγωγές.
Φέτος ετοιμάζεται να υποδεχθεί τρεις μεγάλες χολιγουντιανές παραγωγές το «Red Sparrow» με τον Τζέρεμι Άιρονς, την «Κολέτ» με την Κίρα Νάιτλι και το «The Alienist» με την Ντακότα Φάνινγκ.
Και δεν είναι μόνο η Ουγγαρία. Είναι και οι χώρες της Βαλτικής –το «Πόλεμος και Ειρήνη» του BBC γυρίστηκε στην Λιθουανία, η Τσεχία που προσέλκυσε 106 εκ. δολάρια κι έναν καινούργιο πελάτη, τα Amazon studios, θυγατρική του κολοσσού Amazon, η Πολωνία η οποία όχι μόνο επιδοτεί 40 ταινίες μεγάλου μήκους και 160 ντοκιμαντέρ το χρόνο αλλά ετοιμάζεται κι αυτή να δώσει απαλλαγή φόρου 25% από φέτος.
Φέτος ξεκινάει και η Βουλγαρία, η οποία δίνει ήδη πολλά και διαφορετικά είδη «εκπτώσεων», ιδιαίτερα σ’ εκείνους που χρησιμοποιούν τα στούντιο nu boyana στη Σόφια για τα γυρίσματά τους.
Από τα πολλά που έχουν γυριστεί εκεί, ας αναφέρουμε μόνο τη συνέχεια της ταινίας «300», το «300: Rise of an Empire», η οποία είχε ως θέμα την ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Αν επιμένουμε στις «νέες» ευρωπαϊκές χώρες είναι γιατί οι «παλιότερες» εκμεταλλεύονται ήδη στο έπακρο τις δυνατότητες επενδύσεων που δίνει η οπτικοακουστική βιομηχανία. Με ποικίλους τρόπους και με πολύχρονη εμπειρία.
Η πλειονότητα των χωρών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν όλων των κρατών μελών της ΕΕ, και οι περισσότερες ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες στον υπόλοιπο κόσμο (ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, πολλές χώρες της κεντρικής και νότιας Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας), έχουν υιοθετήσει μια σειρά επενδυτικών κινήτρων που βασικό στόχο έχουν την ανάπτυξη της εγχώριας οπτικοακουστικής παραγωγής, μέσω της προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων, και ιδίως των ξένων.
Και αυτό γιατί έχουν συνειδητοποιήσει ότι η υποστήριξη του οπτικοακουστικού κλάδου, έχει αποδεδειγμένα πολλαπλασιαστικά οφέλη στην οικονομία της χώρας, καθώς επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα πολλούς άλλους κλάδους.
Από όλα τα επενδυτικά κίνητρα που κατά καιρούς έχουν υιοθετηθεί, το πιο αποτελεσματικό –και γι’ αυτό και το πιο διαδεδομένο στην ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο- είναι αυτό της εφάπαξ ενίσχυσης με τη μορφή επιχορήγησης, μετά την ολοκλήρωση της παραγωγής του οπτικοακουστικού έργου.
Ενίσχυση, η οποία υπολογίζεται ως ποσοστό επί του συνολικού κόστους των επιλέξιμων δαπανών και σύμφωνα με συγκεκριμένα οικονομικά, εδαφικά και πολιτιστικά κριτήρια. Το Βέλγιο κρατάει τα σκήπτρα, με 45% ποσοστό επιστροφής ενώ στις υπόλοιπες χώρες κυμαίνεται από 20% έως 35%.
Τι χρειάζονται οι ξένοι παραγωγοί; Ταιριαστό σκηνικό για την παραγωγή τους, διευκολύνσεις επιμελητείας και φορολογικά κίνητρα.
Στην Ελλάδα έχουμε το πρώτο και πλουσιοπάροχα: νησιά, παραλίες, βουνά, ποτάμια, ό,τι μπορεί να επιθυμήσει η ψυχή ενός σκηνοθέτη. Δεν είχαμε, όμως, μέχρι στιγμής τα άλλα δύο.
Γι’ αυτό και ο οπτικοακουστικός κλάδος στη χώρα μας δε βρίσκεται στα καλύτερα του. Ακόμα και νέες δραστηριότητες που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και να αποτελέσουν ένα εναλλακτικό πεδίο επενδύσεων, παραγωγής και διανομής οπτικοακουστικού περιεχομένου, όπως το διαδίκτυο και τα νέα μέσα, δεν το καταφέρνουν, καθώς όλες οι πρωτοβουλίες είναι αποσπασματικές και με βραχυχρόνιο ορίζοντα.
Το ίδιο ισχύει και για την οπτικοακουστική παιδεία και την υποστήριξη της κατάρτισης των επαγγελματιών στην Ελλάδα, ποτέ δεν αποτέλεσε αντικείμενο μιας συνολικής στρατηγικής με συγκεκριμένους μακροχρόνιους στόχους, ειδικά σε έναν κλάδο που τόσο το περιεχόμενο όσο και η τεχνολογία που το παράγει διαρκώς εξελίσσονται.
Το σχέδιο νόμου που καταθέσαμε προς διαβούλευση έχει στόχο να υποστηρίξει, να ενισχύσει και να αναδείξει τη δημιουργία στον οπτικοακουστικό τομέα στη χώρα μας.
«Αντιγράφει» ορθά και προσαρμόζει στη χώρα μας το πιο ενδεδειγμένο κίνητρο σε ποσοστό 25% και αναδεικνύει το Εθνικό Κέντρο Οπτικοασκουστικών Μέσων και Επικοινωνίας σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία αλλά και τις περιφέρειες και του δήμους σε συντονιστή ενός εγχειρήματος που στόχο έχει να δημιουργήσει τις κατάλληλες υποδομές που έλλειπαν από τη χώρα μας.
Έτσι ώστε να εκμεταλλευτούμε πλήρως τις δυνατότητες του δυναμικά αναπτυσσόμενου αυτού τομέα και να σταματήσουμε να αναρωτιόμαστε «γιατί όχι εμείς;»
* Ο Λευτέρης Κρέτσος είναι γ.γ. Ενημέρωσης και Επικοινωνίας
