Πάνω από το 99% των μικροοργανισμών της θάλασσας δεν έχουν ακόμη μελετηθεί από την επιστήμη. Πολλοί από αυτούς θα μπορούσαν να είναι χρήσιμοι για τη θεραπεία του καρκίνου και άλλων ασθενειών.
Πολλά θαλάσσια μικρόβια παράγουν αντιβιοτικά, που μπορούν να μας δώσουν ένα νέο φάρμακο.
Στην πραγματικότητα υπάρχουν τόσα πολλά...
ήδη μέσα στον βυθό, που είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς πόσα πράγματα δεν γνωρίζουμε ακόμη για τις ιδιότητές τους.
«Ο ωκεανός φιλοξενεί μία τεράστια ποικιλία μικροοργανισμών, για τους οποίους γνωρίζουμε ελάχιστα», εξηγεί ο Γιοχάνες Ίμχοφ, μικροβιολόγος, επικεφαλής του προγράμματος “Marine Fungi” στο ερευνητικό κέντρο ωκεανών.
Οι επιστήμονες εργάζονται σε ένα ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα κατάδυσης για συλλογή δειγμάτων σε ρηχά νερά σε όλον τον κόσμο. Τα φύκια και τα σφουγγάρια φέρουν πολλούς μικροοργανισμούς, που αποτελούν ασπίδα προστασίας από τις περιβαλλοντικές απειλές.
«Μέχρι και το 40% της βιομάζας των σφουγγαριών αποτελείται από βακτήρια και μύκητες. Αντιπροσωπεύουν δηλαδή ένα μεγάλο μέρος της βιοποικιλότητας των μικροοργανισμών, που μπορούμε να απομονώσουμε στο εργαστήριο για την παραγωγή βιοδραστικών ενώσεων», επισημαίνει ο Γιοχάνες Ίμχοφ.
Στο εργαστήριο οι ερευνητές διαλέγουν έναν μύκητα από το δείγμα και τον βοηθούν να αναπτυχθεί.
Ο μύκητας παράγει φυσικά βιοχημικές ενώσεις, που θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν άλλα κύτταρα όπως τα καρκινικά.
«Πρέπει να δημιουργήσουμε στο εργαστήριο τις φυσικές συνθήκες για αυτούς τους μικροοργανισμούς, προκειμένου να συνθέσουν τις ενώσεις που χρειαζόμαστε. Τους παρέχουμε τις σωστές θερμοκρασίες, το απαιτούμενο PH, τα θρεπτικά συστατικά και το βιολογικό περιβάλλον», δηλώνει η Άντγιε Λάμπες που ειδικεύεται στη βιοτεχνολογία.
Η φασματομετρία βοηθά στην επικέντρωση νέων ενώσεων, που δεν έχουν ακόμη μελετηθεί.
Εάν αποδειχτεί ότι αυτές οι ενώσεις έχουν βιοδραστικές ιδιότητες, τότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ιατρική.
«Οι μύκητες μπορούν να είναι ευεργετικοί για την υγεία. Η πενικιλλίνη είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα. Υπάρχουν όμως και κάποια στοιχεία σε αυτούς τους μύκητες, που δρουν ενάντια στην καρκινική κυτταρική σειρά», τονίζει ο φαρμακοποιός Γιαν Οστερβάλμπεσλοχ.
Για να ελεγχθούν οι βιοενεργές ιδιότητες, οι ερευνητές αναμιγνύουν απομονωμένες χημικές ενώσεις με ζωντανά καρκινικά κύτταρα. Ο δείκτης του υγρού αλλάζει χρώμα, όταν τα καρκινικά κύτταρα πεθαίνουν.
«Όταν η χημική ένωση σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα σε αυτούς τους μικροσκοπικούς σωλήνες, το χρώμα αλλάζει και από μπλε γίνεται ροζ. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να ανακαλύψουμε ποιες ενώσεις δρουν ενάντια στους όγκους», εξηγεί η Αρλέτε Έρχαρντ, τεχνικός βοηθός της μικροβιολογικής έρευνας.
Μέχρι στιγμής οι επιστήμονες έχουν απομονώσει εκατοντάδες νέα στελέχη μυκήτων, έχουν εξετάσει χιλιάδες εκχυλίσματα, μία αλληλουχία τριών γονιδιωμάτων. Με αυτόν τον τρόπο περιορίζουν τις υποψήφιες επιλογές για μελλοντικές κλινικές μελέτες.
«Αν κοιτάξουμε μερικές δεκαετίες πίσω, θα διαπιστώσουμε ότι ο καρκίνος ήταν μία τεράστια απειλή για την ανθρωπότητα. Σήμερα έχουμε πολλές προσεγγίσεις για τη θεραπεία του καρκίνου. Μπορούμε να θεραπεύσουμε μερικές μορφές καρκίνου με δοκιμασμένες μεθόδους. Κρατάμε τη βελτίωση αυτών των μεθόδων και εκτιμώ ότι θα κάνουμε μεγάλη πρόοδο τα επόμενα 10 με 20 χρόνια», υπογραμμίζει ο Γιοχάνες Ίμχοφ. .