Ότι υπάρχουν διάφοροι «αρρωστημένοι» – πάντα εισπρακτικά εννοούμε – εγκέφαλοι στο υπουργείο Οικονομικών που διαχρονικά ψάχνουν πώς θα φορολογήσουν περισσότερο τους Έλληνες, φανταζόμαστε ότι δεν αμφιβάλλει κανένας…Στην πορεία του ελληνικού κράτους έχουν ακουστεί φοβερά και τρομερά πράγματα, που μερικές φορές έφταναν στα όρια του κωμικού ακόμη και του γελοίου…
Τουλάχιστον τρεις φορές στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους, πριν ή μετά τις πτωχεύσεις του 1893 και του 1932, επιχειρήθηκε, ανεπιτυχώς ευτυχώς, να επιβληθεί φορολογία στους άγαμους άνδρες!!!
Οι θεωρίες Κοκέβη
Στην προσπάθεια αυτή δυστυχώς ενεπλάκησαν – ποιος ξέρει πώς την πάτησαν – σπουδαίες κοινοβουλευτικές και επιστημονικές φυσιογνωμίες, όπως οι Ευστάθιος Κοκέβης και Απόστολος Δοξιάδης, συντάχθηκαν νομοσχέδια, σημειώθηκαν αντιδράσεις και εντάσεις και χύθηκε ατελείωτο μελάνι στις εφημερίδες της εποχής.
Ήταν ένας από τους φόρους που σκαρφίστηκαν οικονομικά επιτελεία, πολιτικοί ή επιστήμονες, έχοντας διπλό σκοπό, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα δήλωναν. Αφενός να αυξήσουν τα έσοδα του διαχρονικά αδηφάγου ελληνικού κράτους και αφετέρου να εξαναγκάσουν – όπως έλεγαν – τους άγαμους να παντρευτούν!
Η πατρότητα του «ευρηματικού» αυτού φόρου, από τα στοιχεία που υπάρχουν μέχρι τώρα, ανήκει σε βουλευτή από πολιτική οικογένεια, τον Ευστάθιο Κοκέβη, ο οποίος διετέλεσε και αντιπρόεδρος της Βουλής. Στις αρχές της δεκαετίας του 1890, λίγο πριν από την πτώχευση του Τρικούπη, υπολόγιζε πως το κράτος φορολογώντας τους αγάμους θα αύξανε τις εισπράξεις του κατά πολλά εκατομμύρια δραχμές.
Ήταν από τους πιο ευφυείς και ιδιόρρυθμους πολιτευόμενους της εποχής του και συνδέθηκε πολιτικά με τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη, τον οποίο πότε ακολουθούσε και πότε εγκατέλειπε.
Ο Κοκέβης μελετούσε την ελληνική νομοθεσία, συζητούσε τα νομοσχέδια που υποβάλλονταν και γνωρίζοντας την ελληνική πραγματικότητα κατέθετε σοβαρές τροπολογίες. Μία από τις προτάσεις του, την οποία δεν αποδεχόταν ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης, γεγονός που προκαλούσε τριβές ανάμεσά τους, ήταν όχι μόνο η φορολογία των αγάμων, αλλά και όσων σύχναζαν «εις τους ελευθέρους οίκους ή οίκους ανοχής».
Με τη θεωρία του υποστήριζε πως οι έγγαμοι υποβάλλονται στην καταβολή άμεσων ή έμμεσων φόρων, λόγω των αναγκών που δημιουργούσε η οικογένειά τους, ενώ οι άγαμοι, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης και ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, μπορούσαν να απαλλάσσονται από τέτοια βάρη.
Τα επιχειρήματα
Τρεις ήταν οι βασικές παράμετροι που έθιγε στα κείμενά του ο Κοκέβης. Έλεγε πως με το αφορολόγητο των αγάμων ενθαρρυνόταν η αγαμία, οπότε ακυρωνόταν ο κύριος σκοπός του ανθρώπινου γένους!
Επίσης, ότι οι άγαμοι αποτελούσαν κίνδυνο για την οικογενειακή γαλήνη και πως λόγω της αποχής από τον γάμο μαραινόταν πλήθος γυναικών που δεν έβρισκαν γαμπρούς!!
Επομένως, η φορολόγησή τους θα συντελούσε στην αύξηση των γάμων και του πληθυσμού και στον πολλαπλασιασμό των πόρων του κράτους προκειμένου να χρηματοδοτηθούν παραγωγικά κεφάλαια του προϋπολογισμού.
Εξαιρούσε όμως από τη φορολογία αυτήν όσους η φύση αποδεδειγμένα είχε καταστήσει ανίκανους για την αύξηση του ανθρώπινου γένους!!!
Στην εποχή του, λοιπόν, από ηθική και οικονομική άποψη, οι θεωρίες του Κοκέβη εμφανίζονταν ακαταμάχητες.
Όσο για την ειδική φορολογία που ζητούσε να επιβληθεί σε όσους σύχναζαν στους οίκους ανοχής, υποστήριζε πως το κράτος θα χρησιμοποιούσε τις εισπράξεις για την οργάνωση και επιτήρησή τους προς όφελος της υγείας και την αποφυγή των μεταδοτικών νοσημάτων.
Δύο φορές κατέθεσε σχετικά νομοσχέδια ο Κοκέβης, αλλά η Βουλή δεν έδειχνε διάθεση να εισαγάγει τέτοιους θεσμούς. Ισχυρά γεροντοπαλλήκαρα της εποχής και ιδεολόγοι εργένηδες μέσα και έξω από τη Βουλή αντιδρούσαν δυναμικά στις απόψεις του, οι οποίες δεν αξιώθηκαν να φτάσουν σε συζήτηση ώστε να γνωρίζουμε τον αντίλογο.
Σίγουρα, πάντως, ήταν ένας από τους λόγους που ο Κοκέβης εγκατέλειψε τον Δηλιγιάννη στην τελευταία πρωθυπουργική θητεία του!
Στην εποχή του Πάγκαλου
Μπορεί να μην προωθήθηκε η ιδέα του Κοκέβη, αλλά το θέμα δεν ξεχάστηκε. Επανήλθε δριμύτερο στα χρόνια της δικτατορίας του Πάγκαλου. Όταν εφαρμοζόταν το μέτρο για την απαγόρευση της κοντής φούστας, συντασσόταν και το νομοσχέδιο για τη φορολόγηση των αγάμων. Τότε έγιναν όλες οι απαραίτητες προεργασίες και διοικητικές πράξεις, αλλά και αυτήν τη φορά οι πολιτικές εξελίξεις και η ανατροπή του Πάγκαλου δεν επέτρεψαν τη νομοθέτησή του.
Η πρόταση Δοξιάδη
Το θέμα επανήλθε με σοβαρότερη μορφή. Αυτήν τη φορά εισηγητής της ιδέας ήταν ο υπουργός Υγιεινής Απόστολος Δοξιάδης, ο οποίος το 1928 κατέθεσε και τη σχετική εισήγηση, την οποία έκανε αποδεκτή και ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Σύμφωνα μάλιστα με όσα έγραψε ο Δοξιάδης, ο Βενιζέλος σε συζήτηση που έγινε στο Υπουργικό Συμβούλιο υποστήριξε πως «ουδεμία άλλην φορολογία εννοεί να επιβάλει εκτός της των αγάμων και των ατέκνων»! Το σχετικό νομοσχέδιο καταρτίσθηκε, οι εφημερίδες δημοσίευαν συνεντεύξεις του υπουργού και λεπτομέρειες για την εφαρμογή του νέου φόρου.
Αλλά και πάλι η αποχώρηση του Δοξιάδη από το υπουργείο προκάλεσε και τη ματαίωση ψήφισης του νομοσχεδίου. Ωστόσο, ο ίδιος επέμεινε, ιδιαίτερα στις αρχές της δεκαετίας 1930, όταν ξέσπασε η διεθνής οικονομική κρίση που έπληξε με σφοδρότητα και την Ευρώπη.
Παρουσιάζοντας τα οικονομικά μέτρα που λαμβάνονταν στη Γερμανία για την αντιμετώπιση της κρίσης (μείωση δαπανών, ελάττωση μισθών κ.ά.), ο Δοξιάδης ζητούσε να επιβληθεί άμεσα ο φόρος, συνδυάζοντας πάντα το μέτρο με την πρόνοια και την κοινωνική ασφάλιση. Οι σχετικές συζητήσεις συνεχίστηκαν μέχρι και το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά η φορολογία των αγάμων δεν ευδοκίμησε στη χώρα μας.
topontiki.gr
